METEOROLOJİ
Meteoroloji, yerküreyi çevreleyen atmosferi ve atmosferde meydana gelen olayları, olguları ve değişiklikleri fizik, matematik, kimya, mekanik gibi pozitif bilimlere dayalı olarak inceleyen ve hangi koşullar altında oluştuğunu ortaya koyan bilim dalıdır,Meteorologica, M.Ö. 340 yılında Aristo'nun doğa gözlemlerini yazdığı eseridir.İnsanoğlunun uzay konusundaki çalışmalarının ve bilgisinin artmasıyla birlikte 1960'da ilk hava uydusu olan TİROS-I adlı uydu uzaya fırlatılmıştır. Böylece, uzay çağı meteorolojisi dönemi başlamıştır. Sonraki dönemde de meteorolojik amaçlı birçok uydu uzaya gönderilmiştir. Uydulardan alınan görüntülerden sinoptik, klimatolojik, hidrolojik amaçlı konular gibi birçok konuda yararlanılmaktadır.
Ülkemizde Meteoroloji biliminin öncüleri; 15. yüzyılda astronomi konusunda yapmış oldukları çalışmalarla Uluğbey ve Ali Kuşçu'dur,
Ülkemizdeki kayıtlı en eski rasatlar İstanbul'da Saint-Benois ve Bebek'te bulunan yabancı okullarda 1839-1847 yılları arasında yapılan rasatlardır. Bu rasatlarda sıcaklıklar ölçülmüştür
-Osmanlı İmparatorluğu'nda meteorolojinin kurumsallaşma çalışmaları Kandilli Rasathanesi'nin kurulması ile başlamıştır. Kandilli Rasathanesi, Fransız Hükümetinin tavsiyeleri üzerine İstanbul'da Rasathane-i Amire adıyla 1867 yılında kurulmuş ve bu kuruluşun ilk sorumlusu da AristideCoumbary olmuştur.
-Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Atatürk, 1927 yılı yazında Meteoroloji Genel Müdürlüğü'nün ilk temel taşlarını atan AntalRethly'i başarılı çalışmalarından dolayı Yüksek Nişanla taltif etmiştir.
-1937 tarih 3127 sayılı Devlet Meteoroloji İşleri Umum Müdürlüğü Kuruluş Kanunu'nun Türkiye Büyük Millet Mecli-si'nde kabul edilmesiyle Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü kurulmuştur,
Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü'nün görevleri aşağıdaki gibi özetlenebilir:
•Meteoroloji istasyonları veya birimleri açmak, çalıştırmak ve gerekli meteorolojik gözlemleri yapmak,
•Askerî ve sivil; kara, deniz ve hava ulaştırması ile tarım ve diğer sektörler için hava tahminleri yapmak,
•Tarım, orman, turizm, ulaştırma, bayındırlık, enerji, sağlık, çevre ve silahlı kuvvetlerle gerekli görülen kurum ve kuruluşlar için meteorolojik destek sağlamak, uluslararası anlaşmalarla sorumluluğuna verilen meteorolojik hizmetleri yürütmek,
•Yurt içi ve yurtdışı meteorolojik bilgi alışverişi yapmak bu bilgilerden gerekli görülenleri halkın yararlanabileceği biçimde yayınlamak,
•TRT kanununa uygun olarak radyo istasyonu kurmak ve işletmek,
•Meteoroloji ile ilgili uluslararası kuruluşlarda Türkiye'yi temsil etmek ve gerekli işbirliğini sağlamak.
-METEOROLOJİNİN DALLARI
Genel Meteoroloji: Meteoroloji hakkında genel bilgi ve tanımları verir,
Dinamik Meteoroloji: Atmosfer içerisinde meydana gelen hava hareketlerini ve ısı geçişini matematik ve fizik kanunlarıyla açıklamaya çalışır. Amacı sayısal hava tahminleri yapabilmektir,
Fiziksel Meteoroloji: Atmosferdeki radyasyon, buharlaşma, yoğunlaşma, bulut oluşumu, yağış, optik gibi tamamen fiziksel nitelikteki olaylarla ilgili branştır,
İstatistiksel Meteoroloji: Meteorolojik elemanların ortalama değerleri, normalleri, frekansları, değişimleri, dağılımları gibi istatistiksel verilerin incelenmesi ve elde edilen bilgilere dayanarak çeşitli iklim tiplerinin tayin edilmesi ile ilgilidir,
Sinoptik Meteoroloji: Eş zamanlı (simultane) yapılan sinoptik ölçümlere dayanarak çeşitli iklim tiplerinin tayin edilmesi ile ilgili daldır. Sinoptik meteoroloji çalışmalarında ülkelerin meteoroloji kuruluşları sürekli ilişki içerisindedirler.
Biyometeoroloji: Hava olaylarının canlılar üzerindeki etkilerini inceler, Hidrometeoroloji: Su temini, sel (taşkın) kontrolü, sulama ve benzeri konulara yönelik meteorolojik verileri belirlemeye yönelik meteoroloji dalıdır,
Denizcilik Meteorolojisi: Denizcilikle ilgili meteorolojik olayları inceleyen branştır, Denizler üzerindeki iklim elemanlarıyla deniz suyu özelliklerini de inceler,
Havacılık Meteorolojisi (Aeronatik Meteoroloji): Meteorolojinin uçuş problemlerine uygulanmasını inceleyen bir bilim dalıdır.
Tarımsal Meteoroloji: Sıcaklık, nem, yağış, güneşlenme ve radyasyon, rüzgâr, bulutluluk ve diğer su denge faktörleri gibi elemanlar ile bitkilerin ve hayvanların yaşam fonksiyonları arasındaki ilişkileri inceler.
Tarımsal meteorolojinin amacı:
• Meteoroloji bilimini tüm farklı birim ve incelikleriyle tarımın hizmetine sunmak,
• Tarım arazisinden en yüksek verim elde edilebilmesi için en uygun üretim deseninin bulunmasına yardımcı olmak,
• Geçmişteki ve günümüzdeki hava koşulları incelenerek geleceğe yönelik hava tahminleri yapmak,
•Hava durumu ile ilgili bilgiler, tarımsal çalışmaların her aşamasını doğrudan veya dolaylı olarak etkiler, Bu nedenle, yapılan genel ve özel hava tahminleri ile üreticileri uyarmak.
-Klimatoloji, atmosfer içerisinde meydana gelen hava olayları ile yeryüzünde görülen iklim tiplerini inceleyen bilim dalıdır, İklim bilim ya da klimatoloji, atmosferde meydana gelen hava olaylarının oluşumunu, gelişimini ve değişimini nedenleri ile inceleyen ve bu hava olaylarının canlılar ve dünya açısından doğuracağı sonuçları araştıran bir bilim dalıdır,
Alman doğa bilimcisi ve kaşif Alexander vonHumboldt (1769-1859)'a göre; "iklim terimi, en yaygın anlamıyla, sıcaklık, nem, barometrik basınçtaki değişimle organlarımızı önemli ölçüde etkileyen atmosferdeki tüm değişiklikler, havanın durgun ya da rüzgârla değişen hareketli durumu, elektriksel gerilim miktarı, atmosferin temizliği ya da kirletici gazların karışması, ve son olarak dünyadan yansıyan radyasyon miktarını, bitkilerin organik gelişimini ve meyvelerin olgunlaşmasını artırmasının yanında insanların psikolojik ve zihinsel durumlarını etkilemesi nedeniyle önemli olan bulutların berraklık ve açıklık derecesini ifade etmektedir,"
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder